SYGNALIŚCI

Procedura dokonywania zgłoszeń wewnętrznych oraz ochrony sygnalistów w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Ełku dotycząca naruszeń prawa w kontekście związanym z pracą i podejmowania działań następczych

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ełku zapewnia bezstronność weryfikacji zgłoszeń przez podmiot wewnętrzny upoważniony do przyjmowania zgłoszeń oraz dokonywania działań następczych.

DEFINICJE:
1)    podmiot prawny – należy przez to rozumieć Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ełku;
2)    sygnalista – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą;
3)    działanie następcze – należy przez to rozumieć działanie podjęte przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ełku w celu oceny prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu oraz w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa będącemu przedmiotem zgłoszenia;
4)    działanie odwetowe – należy przez to rozumieć bezpośrednie lub pośrednie działanie lub zaniechanie w kontekście związanym z pracą, które jest spowodowane zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym i które narusza lub może naruszyć prawa sygnalisty lub wyrządza lub może wyrządzić nieuzasadnioną szkodę sygnaliście, w tym bezpodstawne inicjowanie postępowań przeciwko sygnaliście;
5)    informacja o naruszeniu prawa – należy przez to rozumieć informację, w tym uzasadnione podejrzenie dotyczące zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa, do którego doszło lub prawdopodobnie dojdzie w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Ełku w którym sygnalista uczestniczył w procesie rekrutacji lub innych negocjacji poprzedzających zawarcie umowy, pracuje lub pracował, lub w innym podmiocie prawnym, z którym sygnalista utrzymuje lub utrzymywał kontakt w kontekście związanym z pracą, lub informację dotyczącą próby ukrycia takiego naruszenia prawa;
6)    informacja zwrotna – należy przez to rozumieć przekazaną sygnaliście informację na temat planowanych lub podjętych działań następczych i powodów takich działań; 
7)    kontekst związany z pracą – należy przez to rozumieć przeszłe, obecne lub przyszłe działania związane z wykonywaniem pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Ełku lub na rzecz tego podmiotu, lub pełnienia służby w podmiocie prawnym, w ramach których uzyskano informację o naruszeniu prawa oraz istnieje możliwość doświadczenia działań odwetowych;
8)    organ publiczny – należy przez to rozumieć naczelne i centralne organy administracji rządowej, terenowe organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego, inne organy państwowe oraz inne podmioty wykonujące z mocy prawa zadania z zakresu administracji publicznej, właściwe do podejmowania działań następczych;
9)    osoba, której dotyczy zgłoszenie – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wskazaną w zgłoszeniu lub ujawnieniu publicznym jako osoba, która dopuściła się naruszenia prawa, lub jako osoba, z którą osoba, która dopuściła się naruszenia prawa, jest powiązana;
10)    osoba pomagająca w dokonaniu zgłoszenia – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, która pomaga sygnaliście w zgłoszeniu lub ujawnieniu publicznym w kontekście związanym z pracą i której pomoc nie powinna zostać ujawniona;
11)    osoba powiązana z sygnalistą – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, która może doświadczyć działań odwetowych, w tym współpracownika lub osobę najbliższą sygnalisty w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17);
12)    postępowanie prawne – należy przez to rozumieć postępowanie toczące się na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności postępowanie karne, cywilne, administracyjne, dyscyplinarne lub o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, albo postępowanie toczące się na podstawie regulacji wewnętrznych wydanych w celu wykonania przepisów prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności antymobbingowych;
13)    ujawnienie publiczne – należy przez to rozumieć podanie informacji o naruszeniu prawa do wiadomości publicznej;
14)    zgłoszenie – należy przez to rozumieć ustne lub pisemne zgłoszenie wewnętrzne lub zgłoszenie zewnętrzne, przekazane zgodnie z wymogami określonymi w ustawie;
15)    zgłoszenie wewnętrzne – należy przez to rozumieć ustne lub pisemne przekazanie do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ełku informacji o naruszeniu prawa;
16)    zgłoszenie zewnętrzne – należy przez to rozumieć ustne lub pisemne przekazanie Rzecznikowi Praw Obywatelskich albo organowi publicznemu informacji o naruszeniu prawa;
17)    ustawa – należy przez to rozumieć ustawę z 14 czerwca 2024 r. o chronię sygnalistów (Dz.U. 2024, poz. 928)

PRZEDMIOT ZGŁOSZENIA

Przedmiotem  zgłoszenia  wewnętrznego  mogą  być  działania  lub  zaniechania  niezgodne  z prawem lub mające na celu obejście prawa dotyczące:  
1) korupcji;  
2) zamówień publicznych;  
3) usług, produktów i rynków finansowych;  
4) przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;  
5) bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;  
6) bezpieczeństwa transportu;  
7) ochrony środowiska;  
8) ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;  
9) bezpieczeństwa żywności i pasz;  
10)  zdrowia i dobrostanu zwierząt;  
11)  zdrowia publicznego;  
12)  ochrony konsumentów;  
13)  ochrony prywatności i danych osobowych;  
14)  bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
15)  regulacje  wewnętrzne  z  zakresu  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  przeciwdziałania dyskryminacji i zapobiegania mobbingowi.  

SYGNALISTA

1. Sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą.
2. Wprowadza się bezwzględny zakaz podejmowania działań odwetowych wobec Sygnalisty również w sytuacji, gdy zgłoszenie o nieprawidłowości zostało zgłoszone w dobrej wierze, a przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wykazało, że zgłoszona nieprawidłowość nie miała miejsca.
3. Sygnaliście przysługuje pełna ochrona przed działaniami represyjnymi, dyskryminacją oraz innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania.
4. Niedopuszczalnym jest zakończenie stosunku pracy lub rozwiązanie umowy wzajemnej z Sygnalistą, obniżenie wynagrodzenia za pracę, wstrzymanie awansu albo pominięcie przy awansowaniu, przeniesienie na niższe stanowisko pracy lub zawieszenie w wykonywaniu obowiązków lub nałożenie lub zastosowanie środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze wyłącznie w związku z dokonanym przez Sygnalistę zgłoszeniem o nieprawidłowości.
5. Ochrona nie dotyczy Sygnalisty, będącego jednocześnie sprawcą /współsprawcą/ pomocnikiem zgłaszanej nieprawidłowości. 
6. Sygnalista podlega odpowiedzialności karnej, określonej w powszechnie obowiązujących przepisach w tym zakresie, jeżeli dokonuje zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło.

METODY  I ZASADY DOKONYWANIA ZGŁOSZEŃ

W Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Ełku wprowadza się następujący sposób przekazywania zgłoszeń wewnętrznych przez sygnalistę:
-  wysłanie zgłoszenia na utworzony w tym celu adres mailowy: zgloszenie@gops.elk.pl;
-  wysłanie listu na adres pracodawcy: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Ełku, ul. T. Kościuszki 28A, 19-300 Ełk, w którym w zaklejonej dodatkowej kopercie z napisem „Zgłoszenie - sygnalista” będzie znajdowała się treść zgłoszenia wewnętrznego. Zaklejoną wewnętrzną  kopertę osoba odbierająca pocztę, jest zobowiązana niezwłocznie przekazać osobie upoważnionej w zakładzie do przyjmowania zgłoszeń wewnętrznych.
- na wniosek sygnalisty zgłoszenie ustne może być dokonane podczas bezpośredniego spotkania zorganizowanego w terminie 14 dni od dnia otrzymania takiego wniosku. W takim przypadku za zgodą sygnalisty zgłoszenie jest dokumentowane w formie protokołu spotkania, odtwarzającego jego dokładny przebieg, przygotowanego przez osobę upoważnioną do przyjmowania zgłoszeń wewnętrznych.

Wewnętrzna procedura przyjmowania zgłoszeń obejmuje możliwości dokonywania zgłoszeń anonimowych.

TRYB DOKONYWANIA ZGŁOSZEŃ ZEWNĘTRZNYCH

1.    Sygnalista może dokonać zgłoszenia zewnętrznego bez uprzedniego dokonania zgłoszenia wewnętrznego.
2.    Zgłoszenie zewnętrzne jest przyjmowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich albo organ publiczny. Do decyzji Sygnalisty należy wybór organu, do którego dokona zgłoszenia naruszenia.

PODSTAWA PRAWNA

1. Ustawa z dnia 14 czerwca 2024r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024r. poz. 928);
2. Procedura zgłoszeń wewnętrznych oraz ochrona sygnalistów w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Ełku, wprowadzona Zarządzeniem Nr 10/2024 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Ełk z dnia 24 września 2024 r.