NOWELIZACJA ZASAD USTALANIA OKRESU PRZYSŁUGIWANIA ŚWIADCZENIA RODZICIELSKIEGO
Dnia 19 marca 2025 r. wejdą w życie przepisy ustawy z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. 2024 poz. 1871). Ustawa wprowadza dodatkowy uzupełniający urlop macierzyński do 8 tygodni lub do 15 tygodni – w zależności od okresu hospitalizacji i tygodnia ciąży, w którym urodzi się dziecko, lub jego masy urodzeniowej. Konsekwencją tych zmian jest również zmiana w ustawie o świadczeniach rodzinnych dotycząca świadczenia rodzicielskiego.
Aktualnie świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:
1) 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka,
2) 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci,
3) 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci,
4) 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci,
5) 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.
Okresy pobierania świadczenia rodzicielskiego zostaną przedłużone odpowiednio w przypadku urodzenia dziecka:
1) przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g okresy- o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie,
2) po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g - o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie,
3) po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu, pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie- o tydzień za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.
Przy ustalaniu prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na powyższych zasadach:
1) w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie uwzględnia się wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego,
2) okresy pobytu dziecka w szpitalu do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie sumuje się. Niepełny tydzień zaokrągla się w górę do pełnego tygodnia.
Okres wydłużenia potwierdza się na podstawie zaświadczenia wydanego przez szpital, w którym przebywało dziecko.
Zaświadczenie zawiera informacje o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o urodzeniu dziecka:
1) przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g,
2) po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g,
3) po ukończeniu 37. tygodnia ciąży.
Ustalenie prawa do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego następuje jednorazowo na wniosek osoby uprawnionej złożony najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie „podstawowych” okresów (tj. odpowiednio 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka, itd.).
Ponadto, zgodnie z przepisami przejściowymi, osoba która w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej (tj. 19 marca 2025 r.) jest uprawniona do otrzymywania świadczenia rodzicielskiego lub otrzymuje świadczenie rodzicielskie ma prawo złożyć na wniosek o odpowiednie przedłużenie okresu jego pobierania na nowych zasadach.
Wniosek należy złożyć nie później niż ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie okresu „podstawowego”.
Prawo do wydłużenia okresu przysługiwania świadczenia rodzicielskiego na nowych zasadach przysługuje również :
1) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia,
2) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia,
3) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia
- jeżeli pobyt dziecka w szpitalu miał miejsce odpowiednio po objęciu dziecka opieką lub po przysposobieniu dziecka.
Natomiast, zgodnie ze nowelizowanymi przepisami, świadczenie rodzicielskie nie będzie przysługiwać dodatkowo gdy co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoby wymienione wyżej otrzymują zasiłek macierzyński za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.
Podstawa prawna :
Ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r., poz. 1871).
